Fréttir

Byggðastofnun hefur fengið Fasteignskrá Íslands til að reikna út fasteignamat og fasteignagjöld á sömu fasteigninni vítt um landið. Viðmiðunareignin er einbýlishús sem er 161,1 m2 að grunnfleti og 351m3. Stærð lóðar er 808m2. Gjöldin eru reiknuð út samkvæmt núgildandi fasteignamati sem gildir frá 31. desember 2009.

Fasteignamat er mjög mismunandi eftir því hvar á landinu er. Fasteignamat húss og lóðar á höfuðborgarsvæðinu, miðað við meðaltal, er 34,2 milljónir. Af þeim þéttbýlisstöðum sem skoðaðir voru utan höfuðborgarsvæðisins er matið hæst í Keflavík, 25,8 milljónir, og á Akureyri 25,6 milljónir. Lægst er matið á Patreksfirði, 7,9 milljónir, í Bolungarvík, 8,8 milljónir og á Siglufirði, 9,4 milljónir.  Það er því ljóst að fasteignamatið er mjög mishátt og hefur verið lengi. Á það bæði við um lóðarmat og húsamat.  Þessi munur jókst mjög á bólutímanum frá aldamótum síðustu og fram til ársins 2008.  Þar sem matið er lægst er það einungis fjórðungur af mati sömu eignar á höfuðborgarsvæðinu.  Þessi mikli munur er augljóslega ein af ástæðum þess að lítið sem ekkert hefur verið byggt af íbúðarhúsnæði á vegum einstaklinga víða á landsbyggðinni.

Þegar horft er á fasteignagjöldin breytist myndin verulega.  Tekið skal fram að hér er horft til allra svokallaðra fasteignagjalda, það er fasteignaskatts, lóðarleigu, fráveitugjalds, vatnsgjalds og sorpgjalda. Notaðar eru álagningarreglur eins og þær eru í viðkomandi sveitarfélagi.  Meðaltalið á höfuðborgarsvæðinu gefur ekki hæstu fasteignagjöldin.  Því valda álagningarreglur einstakara sveitarfélaga.  Gjöldin eru hæst á Selfossi, 258 þúsund en lægst á Hólmavík 122 þúsund.  Gjöldin á Hólmavík eru því innan við 50% af gjöldunum á Selfossi.

Rétt er að taka fram að sveitarfélög veita mismunandi þjónustu til dæmis hvað varðar sorpurðun og förgun og sums staðar er rukkað fyrir þjónustu sem er innifalin í gjöldum annars staðar.  Þá er og rétt að vekja athygli á því að á einstaka stað er fasteignamat mismunandi eftir hverfum í framangreindum stöðum.  Loks er ástæða til að vekja athygli á því að í sveitarfélögum með fleiri en einn þéttbýliskjarna er fasteignamatið mjög mishátt eftir kjörnum og þar með fasteignagjöldin.  Sama á við um dreifbýli.

Samanburður á fasteignamati og fasteignagjöldum.

Samanburður á húsa- og lóðarmati.

Samanburður á fasteignagjöldum.